Archief

Zaterdag 9 november 2024, aanvang 19.00 uur
NOVEMBER MUSIC: INNER LIFE
Theater aan de Parade – Pleinzaal
Voor de in 2022 overleden Vlaamse componist Wim Henderickx is muziek het gedroomde vehikel voor een spirituele reis. Musici, publiek en componist maken deel uit van een intense luisterervaring. Zijn compositie Inner Life (2022) is te beschouwen als muzikaal testament.

Onder muzikale leiding van Diederik Glorieux gaan Hermes en Nemø ensemble aan de slag met de zangers van Vocaal Ensemble Markant, basketballers en blazers vanuit de hele stad. Al deze mensen komen samen in dit nomadisch concert.

Zaterdag 2 november 2024, aanvang 16.30 uur
Allerzielenconcert
Wederkomstkerk / Rijnstraat 20 te ‘s-Hertogenbosch

Thou knowest – Henry Purcell
Miserere – Antonio Lotti
Beati Mortui – Felix Mendelssohn-Bartholdy
Lux et Spes – Michael Winikoff
Immortal Bach – Knut Nystedt
Le colibri – Ernest Chausson
L’heure exquise – Hahn
Mélodies passagères, Op 27  – Samuel Barber
Requiem – Gabriel Fauré

Met medewerking van Channa Malkin-sopraan, James Quilligan-bariton en Rob Nederlof-piano. Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zondag 22 september 2024, aanvang 15.00 uur
Grote Kerk / Kerkplein 20 te ‘s-Hertogenbosch
Concerto Brabant SOLO!
Oboe Concerto in d – Alessandro Marcello (solist-Lex Bergink)
Orkestsuite nr. 1 – Johann Sebastian Bach
Adagio – Tomaso Albinoni
Variations on a theme by Tchaikovsky – Anton Arensky
String Symphony nr 10 – Felix Mendelssohn-Bartholdy
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen

Zaterdag 29 juni 2024 – om 20.00 / 21.30 en 23.00 uur
St-Jans Kathedraal ‘s-Hertogenbosch
Nacht van de Koorzang

In het jaar 2023/2024 vierde de Bossche Sint-Janskathedraal dat er 750 jaar geleden voor het eerst koormuziek klonk. Men wilde dit bijzondere jaar groots vieren met verschillende feestelijke evenementen. Een van de hoogtepunten tijdens dit jubileumjaar was de ‘Nacht van de Koorzang’. Tijdens deze Nacht zongen verschillende koren uit de regio op verschillende momenten en op verschillende plekken in de Sint-Jan een tweetal stukken.
Ook Vocaal Ensemble Markant, o.l.v. Bernhard Touwen, leverde hieraan een bijdrage met de volgende werken:
Ave Maria van Herman Hollanders
Kyrie uit de dubbelkorige mis (uit 1926) van Frank Martin

Zondag 23 juni 2024, aanvang 15.00 uur
Grote Kerk / Kerkplein 20 te ‘s-Hertogenbosch
Midzomerconcert
Ave Maria – Herman Hollanders
Kyrie – Frank Martin
Absolve Domine – Peter Cornelius
Gloria – Giacomo Puccini
Intermezzo
Locus Iste – Anton Bruckner
Sanctus en Benedictus – Charles Villiers Stanford
Agnus Deï – Giacomo Puccini
Intermezzo
Duet Parelvissers – Georges Bizet
Madrigal – Gabriel Fauré
Les Djinns – Gabriel Fauré
Music of stillness – Elaine Hagenberg
Met medewerking van: Salvador Villanueva -tenor; Jack Lee-bariton en  Rob Nederlof-piano. Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zaterdag 4 mei 2024, aanvang 18.00 uur en 20.45 uur
Joanneskerk te Oisterwijk en Jheronimus Bosch Art Center te ‘s-Hertogenbosch
HERDENKINGSCONCERT
Zangers van Vocaal Ensemble Markant maken deel uit van het Herdenkingskoor.
Yizkor – Josef Malkin –
Requiem opus 194 – Joseph Rheinberger
Met medewerking van Channa Malkin-sopraan, Herdenkingskoor ‘s-Hertogenbosch en Kamerorkest Concerto Brabant.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Dinsdag 23 april, 19.30 – 20.45 uur
Wederkomstkerk – Rijnstraat 20 te ‘s-Hertogenbosch
Lecture Rehearsal – Herdenkingsconcert

Samen met het aanwezige koor gaf dirigent Bernhard Touwen de interpretatie in grote lijnen weer. Een interessant en boeiend proces voor alle aanwezigen om dit proces van ‘op weg naar de uitvoering’ van dichtbij mee te maken!

Donderdag 28 maart en vrijdag 29 maart 2024
Catharijnekerk te Heusden (N.-Br.)
Matthäus-Passion – Johann Sebastian Bach
Met medewerking van: Pablo Gregorian-Evangelist; Martijn Sanders -Christus; Hyerin Park-sopraan; Linsey Coppens-mezzosopraan; Mitch Raemaekers; tenor; Robbert Muuse – bas; Ralph Rousseau-gamba; Maasstedelijk kinderkoor en Kamerorkest Concerto Brabant, onder leiding van Bernhard Touwen.

Dinsdag 19 maart 2024, 19.30-21.00 uur
Wederkomstkerk te ‘s-Hertogenbosch
Lecture Rehearsal Matthäus-Passion

In verband met de voorbereidingen op de uitvoeringen van de Matthäus-Passion op 28 en 29 maart aanstaande, organiseerde Vocaal Ensemble Markant een lecture-rehearsal, een interactieve lezing.

Zondag 18 februari 2024, 11.00-14.00 uur
Cultureel Centrum De Tiliander te Oisterwijk
Liedrecital en openbare repetitie als opmaat naar de Herdenkingsconcerten op 4 mei 2024.
Sopraan Channa Malkin en dirigent-pianist Bernhard Touwen brachten liederen ten gehore die het hart vormen van de compositie Yizkor van Josef Malkin.
Dit werk zal worden uitgevoerd op zaterdag 4 mei 2024 in de Joanneskerk te Oisterwijk en het Jheronimus Bosch Art Center te ’s-Hertogenbosch.

Zaterdag 16 december 2023, aanvang 20.00 uur
Catharijnekerk te Heusden (N.-Br.)
KERSTCONCERT
Nun komm der Heiden Heiland – Johann Sebastian Bach
Verleih’ uns Frieden en Von Himmel hoch da komm ich her – Felix Mendelssohn Bartholdy
Mis in C opus 86 – Ludwig van Beethoven

M.m.v. Lenneke Ruiten-sopraan; Linsey Coppens-mezzosopraan; Mitch Raemaekers-tenor; Vincent Kusters-bariton en Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen

Donderdag 2 november 2023, aanvang 20.45 uur
Wederkomstkerk te ‘s-Hertogenbosch
Allerzielenconcert
Requiem – Luigi Cherubini
Met medewerking van studenten Zang van het Tilburgs Conservatorium en Rob Nederlof – orgel/piano
Onder leiding van Bernhard Touwen

Zondag 24 september 2023, aanvang: 15.00 uur
Grote Kerk / Kerkplein te ‘s-Hertogenbosch
Concerto Brabant solo!
Wolfgang Amadeus Mozart – Symphonie nr. 40 in g (1e fassung)
Jean Sibelius – Romance in C for strings
Edward Elgar – Serenade in e
Ludwig von Beethoven – Romance in F
Benjamin Britten – Simple Symphony
O.l.v. Bernhard Touwen

Zaterdag 1 juli 2023, 16.00 uur, Heikese kerk te Tilburg
Zondag 2 juli 2023, 15.00 uur, Grote Kerk te ‘s-Hertogenbosch
Midzomerconcert
Het Carillon – Maurice Pirenne (voor koor, orgel en carillon)
Im Anfang war der Rhythmus – Kees van den Bergh (voor orgel en carillon)
The sea is calm tonight – Paul Frankhuijzen (voor koor, orgel en carillon)
Water Night – Eric Whitacre (voor koor a capella)
Song for Brainbeast – Fons Mommers (voor koor, orgel en carillon)
Berceuzzz – Fons Mommers (voor orgel en carillon)
Alone, Tijdsgeest en Life is Comfortable – Chiel Nugter (voor koor a capella)
Magnificat – Henk Stoop (voor koor, orgel en carillon)

Met medewerking van de Tilburgse stadsbeiaardier Carl Van Eyndhoven en stadsorganist Rob Nederlof o.l.v. Bernhard Touwen.

Dinsdag 6 juni 2023 – Lecture Rehearsal- Wederkomstkerk te Den Bosch, 19.30-20.45 uur.
Ten behoeve van onze Midzomerconcerten in Tilburg (1 juli) en Den Bosch (2 juli) was er een openbare repetitie.

Donderdag 4 mei 2023, aanvang 18.00 uur Joanneskerk te Oisterwijk en 20.45 uur Jheronimus Bosch Art Center.
Herdenkingsconcert
Requiem – Wolfgang Amadeus Mozart
Met medewerking van solisten van De International Vocal Competition ‘s-Hertogenbosch: Tinka Pypker-sopraan; Leonie van Rheden-mezzosopraan; Peter Gijsbertsen-tenor en Szymon Raczkowski-bariton.
Herdenkingskoor  ‘s-Hertogenbosch en Kamerorkest Concerto Brabant.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zangers van Markant maken onderdeel uit van het Herdenkingskoor ‘s-Hertogenbosch onder auspiciën van de Stichting Herdenkingsconcert ‘s-Hertogenbosch

Donderdag 6 en Vrijdag 7 april 2023 aanvang 19.00 uur en 11.00 uur
Catharijnekerk te Heusden (N.-Br.)
Matthäus-Passion– Johann Sebastian Bach
Met medewerking van Pablo Gregorian-Evangelist; Hans Christian Hinz-Christus; Xueli Zhou- sopraan; Jolana Slavíková-mezzosopraan; Leon van Liere-tenor; Mattijs van de Woerd-bariton; Maasstedelijk Jongens-en Meisjeskoor; kamerorkest Concerto Brabant en Ralph Rousseau-viola da gamba.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.
www.heusdenvestingklassiek.nl

Dinsdag 28 maart 2023, aanvang 19.30 uur
Wederkomst kerk te ‘s-Hertogenbosch
Lecture-Rehearsal
Een openbare repetitie o.l.v. Bernhard Touwen op weg naar de Matthäus-Passion op 6 en 7 april in de Catharijnekerk te Heusden!

Zaterdag 11 maart 2023, aanvang 19.00 uur
Thomaskirche te Leipzig
Matthäus-Passion – Johann Sebastian Bach
Met medewerking van Pablo Gregorian-Evangelist; Hans Christian Hinz-Christus; Xueli Zhou- sopraan; Jolana Slavíková-mezzosopraan; Falco van Loon-tenor; Mattijs van de Woerd-bariton; kamerorkest Concerto Brabant en Ralph Rousseau-viola da gamba.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zondag 8 januari 2023 – aanvang 11.00 uur
Cultuur Centrum de Tiliander te Oisterwijk
11.00-11.45 uur – Koffieconcert door sopraan Tinka Pypker en pianist-dirigent Bernhard Touwen
12.15-13.30 uur – Openbare repetitie  van het Requiem van W.A. Mozart.
Zangers van Vocaal Ensemble Markant maken deel uit van het Herdenkingskoor ‘s-Hertogenbosch.

Zaterdag 17 december 2022 – aanvang 20.00 uur
Catharijnekerk te Heusden (N.-Br.)
Kerstconcert
Magnificat en Gloria – Antonio Vivaldi
Weihnachtsoratorium – Cantate V en VI  – Johann Sebastian Bach
M.m.v. Viola Cheung- sopraan; Esther Valentin – mezzosopraan; Anton Kuzenok – tenor; Yurii Strakhov – bariton; Vocaal Ensemble Markant en Kamerorkest Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen

Woensdag 2 november – aanvang 20.45 uur
Wederkomstkerk – ‘s-Hertogenbosch
Allerzielenconcert
De profundis – Arvo Pärt
Beati Mortui – Jens Klimek
Verleih uns Frieden – Felix Mendelssohn
Wie der Hirsch schreit (1e deel) – Felix Mendelssohn
Orgelsolo
Requiem – Gabriel Fauré
M.m.v. Heleen Bongenaar-sopraan; Frank Hermans-bariton, Menno Bats-slagwerk en Rob Nederlof-orgel o.l.v. Bernhard Touwen

Donderdag 27 oktober 2022 – aanvang 20.00 uur
Philharmonie – Haarlem
Concerto Brabant heeft deze avond gezorgd voor de begeleiding van Concertkoor Haarlem
Psalm De Profundis –Johann Georg Reutter/W.A. Mozart
Requiem – J. M. Haydn
Davide Penitente – W.A. Mozart
M.m.v. Channa Malkin-sopraan; Esther Kuiper-mezzosopraan; Stefan Kennedy-tenor;
Pieter Hendriks-bas; Gonny van der Maten-continuo, o.l.v. Bernhard Touwen

Zaterdag 8 oktober 2022 – aanvang 19.30 uur
Pieterskerk te Leiden
Academische Festouverture & Ein Deutsches Requiem – Johannes Brahms
Concerto Brabant verzorgde deze avond de begeleiding van COV Con Amore uit Leiden.
M.m.v. Xueli Zhou – sopraan; Szymon Raczkowski – bariton, het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Dinsdag 13 september 2022 – aanvang 19.30 uur
Wederkomstkerk te ‘s-Hertogenbosch
Lecture-Rehearsal
In verband met de voorbereidingen op de uitvoering van o.a. het Requiem van Gabriel Fauré op 2 november aanstaande, organiseerde Vocaal Ensemble Markant een lecture-rehearsal, een interactieve lezing.

Zondag 3 juli 2022, aanvang 15.00 uur
Grote Kerk te ‘s-Hertogenbosch
Midzomerconcert
O Nata Lux – Thomas Tallis
Light of the world – Edward Elgar
Lux aeterna – Edward Elgar- arr. Cameron
Orgelsolo
Warum ist das licht gegeben – Johannes Brahms
Pianosolo
Pulchra es – Ola Gjeilo
O Nata Lux – Morten Lauridsen
A little jazz mass – Bob Chilcott
Pianosolo
My funny Valentine – arrangement Mac Huff
Summertime  – arrangement Mac Huff

Met medewerking van Rob Nederlof – piano en orgel.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zaterdag 14 mei 2022, aanvang 19.30 uur
R.K. kerk – Wijk bij Duurstede
Messiah – G. F. Händel
Concerto Brabant zorgde deze avond voor de begeleiding van Wijks Vocaal .
M.m.v. Jeannette van Schaik-sopraan, Lucie van Ree-mezzosopraan; Ilja Aksionov-tenor; Vincent Kusters-bariton o.l.v. Bernhard Touwen.
https://wijksvocaal.nl/

Woensdag 4 mei 2022, aanvang 18.00 uur Joanneskerk te Oisterwijk en 20.45 uur Jheronimus Bosch Art Center.

Zangers van Markant maakten onderdeel uit van het Herdenkingskoor onder auspiciën van de Stichting Herdenkingsconcert ‘s-Hertogenbosch

De Profundis  – Wolfgang Amadeus Mozart
Misericordias Domini – Wolfgang Amadeus Mozart
Requiem in c  – Michael Haydn

Met medewerking van: Tinka Pypker-sopraan; Linsey Coppens-mezzosopraan; Peter Gijsbertsen-tenor; Vincent Kusters-bariton; Herdenkingskoor  ‘s-Hertogenbosch en Kamerorkest Concerto Brabant.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Donderdag 14 en Vrijdag 15 april 2022, aanvang 19.00 uur en 11.00 uur
Catharijnekerk te Heusden (N.-Br.)
Matthäus-Passion – Johann Sebastian Bach
Met medewerking van Pablo Gregorian-Evangelist; Arvid Fagerfjäll-Christus; Tinka Pypker- sopraan; Francine Vis-mezzosopraan; Leon van Liere-tenor; Vincent Kusters-bariton; Maasstedelijk Jongens-en Meisjeskoor, kamerorkest Concerto Brabant en Ralph Rousseau-viola da gamba. Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Dinsdag 15 maart 2022, 19.30-2045 uur
Wederkomstkerk, Rijnstraat 20 te Den Bosch
Een openbare repetitie t.b.v. van de uitvoeringen van de Matthäus-Passion op 14 en 15 april te Heusden..

Dinsdag 15 februari 2022, 19.30-2045 uur
Wederkomstkerk, Rijnstraat 20 te Den Bosch
Een openbare repetitie t.b.v. van het aanstaande Herdenkingsconcert op 4 mei.

Door het Coronavirus hebben wij een aantal geplande concerten/activiteiten in 2020 t/m juni 2021 moeten annuleren. Wel doorgegaan zijn:
Zaterdag 20 november 2021
Marekerk te Leiden
Kamerorkest Concerto Brabant zorgde voor de begeleiding van het Oratoriumkoor Con Amore te Leiden.
Antonio Vivaldi
– Dixit Dominus RV 595 (di Praga)
– Magnificat RV 610
– Gloria RV 589
Met medewerking van: Maria Koroleva – sopraan en Rosina Fabius – mezzosopraan
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen

Dinsdag 2 november 2021, Aanvang: 20.45 uur
Allerzielenconcert
Wederkomstkerk – Rijnstraat 20 te ‘s-Hertogenbosch
Felix Mendelssohn – Verleih’uns Frieden
Henry Purcell – Hear my prayer en Remember Lord
Charles Gounod  – Sicut Cervus
Maurice Duruflé – Notre Père
Joseph Rheinberger – Requiem op.194
Joseph Rheinberger – Abendlied
Met medewerking van Rob Nederlof – piano, het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zaterdag 18 september 2021, 16.30 en 20.00 uur
Catharijnekerk te Heusden
Petite Messe solennelle – Gioachino Rossini
Met medewerking van: Maria Koroleva-sopraan; Florieke Beelen-mezzosopraan; Peter Gijsbertsen-tenor; Vincent Kusters-bariton.
Niek van der Meij en Rob Nederlof-piano; Arjen Leistra-harmonium.
Het geheel stond o.l.v. Bernhard Touwen.

Zondag 11 juli 2021
Grote Kerk te ‘s-Hertogenbosch
Midzomerconcert
Er klonk o.a. muziek van Alphons Diepenbrock in het kader van zijn 100e sterftejaar en de band die hij had met de stad ‘s-Hertogenbosch.
Ook werden werken van Maurice Pirenne en Ton de Leeuw uitgevoerd. Verder stond het concert in het teken van de Verloren Muziek, een greep uit de programma’s die niet konden worden uitgevoerd i.v.m. het Coronavirus.
Met medewerking van Stefan Kennedy-tenor en Rob Nederlof-orgel.
Het geheel stond onder leiding van Bernhard Touwen.

Zaterdag 21 december 2019
Catharijnekerk te Heusden
Dixit Dominus – A. Vivaldi RV594 en uit het Weihnachtsoratorium Cantates 1, 2, 3 en 6 – J.S. Bach
Met medewerking van Heleen Koele-sopraan; Carina Vinke-alt; Marcel Reijans-tenor; Martijn Sanders-bas en Kamerorkest Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen.

Donderdag 12 december 2019
Pieterskerk te Leiden
Begeleiding door Kamerorkest Concerto Brabant van COV Con Amore.
Dixit Dominus – A. Vivaldi RV594 en uit het Weihnachtsoratorium Cantates 1, 2, 3 en 6 – J.S. Bach
M.m.v.: Heleen Koele-sopraan; Carina Vinke-alt; Marcel Reijans-tenor; Martijn Sanders-bas o.l.v. Bernhard Touwen.

Zaterdag 2 november 2019
Theater aan de Parade
NOVEMBER MUSIC
Aan de Grieks/Nederlandse componiste Calliope Tsoupaki (Componiste des Vaderlands!) was gevraagd een kort ‘meditatief’ werk te schrijven wat gezongen zou worden buiten het Theater aan de Parade, voorafgaand aan het Bosch Requiem. Voor deze gelegenheid schreef zij een avondgebed: een VESPER.
Zoals Calliope zelf zegt: ‘Ik heb het geschreven voor alle zangers in Nederland, om een betere wereld te wensen, een betere toekomst voor de aarde en voor ons.Wat kan je anders doen als componist als je hoort dat “De Catastrofe” dichterbij komt …;-) Je kan maar muziek verzinnen…..’

Vrijdag 1 november 2019
Verkadefabriek te ‘s-Hertogenbosch
NOVEMBER MUSIC
Uitvoering van Division van Jesse Passenier in samenwerking met philharmonie zuidnederland

Vrijdag 1 november 2019
Grote Kerk te ‘s-Hertogenbosch
NOVEMBER MUSIC
Uitvoering van ALAN (codenaam voor de militaire operatie (Operation ALAN) die de bevrijding van Den Bosch betrof) van Jesse Passenier

Zaterdag 26 oktober 2019
Parade te ‘s-Hertogenbosch
NOVEMBER MUSIC
Uitvoering van ALAN (codenaam voor de militaire operatie (Operation ALAN) die de bevrijding van Den Bosch betrof) van Jesse Passenier

Zondag 30 juni 2019
MIDZOMERCONCERT
Grote Kerk te ‘s-Hertogenbosch
Ola Gjeilo
Sunrise Mass
Ubi Caritas
Benjamin Britten
Sentimental sarabande (voor strijkorkest)
Arvo Pärt
Adam’s Lament
Cantus in memoriam Benjamin Britten (voor strijkorkest)
Da pacem Domine
Met medewerking van het Kamerorkest Concerto Brabant onder leiding van Bernhard Touwen

Woensdag 26 juni 2019
Opera for kids!
Zangers van Vocaal Ensemble Markant hebben samen met zangers van de Bossche Opera een aantal operawerken ten gehore gebracht.
M.m.v. Jeannette van Schaik-sopraan; Stefan Kennedy-tenor; Hakim Traïdia-verteller en Sinfonia Rotterdam o.l.v. Conrad van Alphen

Zaterdag 15 juni 2019
Van vrijdag 14 juni 2019 tot en met zondag 16 juni 2019 vond de 7e editie van het Nederlands Gregoriaans Festival plaats op diverse lokaties in de Bossche binnenstad. Ook Vocaal Ensemble Markant heeft hieraan een bijdrage geleverd op zaterdagmiddag 15 juni.
Programma: Alma Redemptoris Mater; Ave Regina Caelorum; Regina Caeli; Orgel tussenspel; Sub Tuum Praesidium; Salve regina; 4 maria-antifonen
Met medewerking van Rob Nederlof-orgel, het geheel staat o.l.v. Bernhard Touwen

Zaterdag 4 mei 2019
HERDENKINGSCONCERT
Joanneskerk te Oisterwijk (18.00) en het Jheronimus Bosch Art Center te ‘s-Hertogenbosch (20.45 uur)
Silouans Song – Arvo Pärt
Requiem – Maurice Duruflé
Met medewerking van: Rosina Fabius – sopraan; Stefan Astakhov – bariton; het 4 Mei Herdenkingskoor en Kamerorkest Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen.

Vrijdag 19 april 2019
Grote of Catharijnekerk – Heusden (N.-Br.)
Matthäus-Passion – Johann Sebastian Bach
Met medewerking van: Jan v Elsacker-Evangelist; Huub Claessens-Christus; Marcelina Beucher-sopraan; Claire Barnett-Jones-mezzo; Yury Rostotsky-tenor; Stefan Astakhov-bariton, Ralph Rousseau-viola da gamba en kamerorkest Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen.

Donderdag 18 april 2019
Grote of Catharijnekerk – Heusden (N.-Br.)
Matthäus-Passion – Johann Sebastian Bach
Met medewerking van: Jan v Elsacker-Evangelist; Huub Claessens-Christus; Marcelina Beucher-sopraan; Claire Barnett-Jones-mezzo; Yury Rostotsky-tenor; Stefan Astakhov-bariton, Ralph Rousseau-viola da gamba en kamerorkest Concerto Brabant o.l.v. Bernhard Touwen.